عضویت در ستاد استهلال دفتر رهبری و رصدهای اعزامی
هلال ماه نو چگونه رؤیت می‌شود؟
“ما دستگاهى لازم داریم، براى اینکه در همه‌ى ماهها، آدمهاى متخصص، با دستگاههاى فنى و چشمهاى مسلح، در مظان پیدا کردن هلال بروند جستجو کنند و پیدا نمایند و به ما بگویند و ما هم به مردم بگوییم که اول ماه? کدام روز است تکلیف شرعى، بر اساس ماههاى قمرى است. ” این سخنان، بخش‌هایی از بیانات رهبر معظم انقلاب است در سال 68 و در ابتدای عهده‌دار شدن رهبری نظام جمهوری اسلامی. به دلیل اهمیت بحث رؤیت هلال ماه‌های قمری و بنابر دستور ایشان در همان سال، ستادی برای استهلال ماه در دفتر رهبری آغاز به کار کرد. متن زیر، گزارشی است در مورد نحوه فعالیت ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبری که در آستانه حلول ماه شوال منتشر می‌شود:
هسته‌ی علمی رکوردشکن!
شکل‌گیری ستاد استهلال
از ابتدای دوران رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بنابر دستور ایشان، ستادی برای نظم بخشیدن به امر استهلال در دفتر رهبری شکل گرفت. در سال‌های اولیه‌ی کار ستاد، همکاری مستمر و منسجمی بین آن و متخصصین رؤیت هلال کشور وجود نداشت و رابطه‌ی بین این دو، به دریافت برخی نقطه نظرات مشورتی محدود می‌شد. در آن سال‌ها، گزارش‌های مردمی که در موعد هلال‌های مهمی همچون رمضان و شوال به ستاد استهلال واصل می‌شد، مستند شرعی برای اعلام آغاز ماه قمری جدید واقع می‌گشت و این رویه تا سال 1379 ادامه داشت.
در سال 1380، هلال جمادی‌الثانی 1422 ه.ق در موقعیتی قرار داشت که اگر منجّمین جمهوری اسلامی ایران موفق به رؤیت آن می‌شدند، چندین رکورد علمی مهم جهانی در زمینه رؤیت هلال ماه به نام ایران به ثبت می‌رسید. با حمایت ستاد استهلال تدارک گسترده‌ای برای انجام این رصد انجام گرفت که خوشبختانه با موافقت همراه شد و آقایان حجت‌الاسلام‌والمسلمین موحدنژاد و دکتر گیاهی‌یزدی موفق به رؤیت این هلال مهم -با استفاده از دوربین‌های دوچشمی قدرتمند- در منطقه “باغبر” کرمان شدند.
یک سال بعد، در تابستان سال 1381، موقعیت مشابه دیگری و این‌بار برای هلال رجب 1423 به‌وجود آمده بود. تجربه‌ی ارزشمند سال گذشته، ستاد استهلال را بر آن داشت تا مجدداً از برنامه‌ی رصد این هلال حمایت کند. به لطف الهی و به پشتوانه‌ی تجربه‌ی بالای رصدی جناب آقای مهندس قاضی میرسعید، ایشان موفق شدند این هلال کم‌نظیر را در منطقه‌ی “زرند ” در استان کرمان با دوربین‌های قدرتمند رؤیت کرده و سه رکورد مهم بین‌المللی در زمینه‌ی رؤیت هلال را به نام خود و ایران به ثبت برسانند.
موفقیت در این رصدها، سرآغاز عضویت کارشناسان و رصدگران برجسته‌ی رؤیت هلال کشور در ستاد استهلال دفتر رهبری شد. علاوه‌بر کارشناسانی که در ستاد استهلال عضویت ثابت دارند، در برخی موارد که حساسیت و اهمیت رصد یک هلال خاص (به‌ویژه هلال رمضان و شوال) زیاد باشد، از سایر اساتید برجسته‌ی دانشگاه‌های کشور، متخصصین و کارشناسان استخراج تقویم و رصدگران با تجربه برای مشورت و حضور در جلسات ستاد دعوت به‌عمل می‌آید.
انسجام تشکیلاتی
تشکیل ستادهای استانی در سراسر کشور
ارتباط و همکاری گروه‌های رصدی با ستاد استهلال، از سال 1380 آغاز شده بود اما در جلسات ستاد این موضوع مطرح شد که اولاً این گروه‌ها از سطح دانش فقهی، نجومی و رصدی یکسانی برخوردار نیستند، ثانیاً در مواردی کاستی‌هایی در ابزار مورد نیاز برای رصد وجود دارد و ثالثاً ارتباط منظم تشکیلاتی بین این گروه‌ها و ستاد استهلال برقرار نیست.
برای حل این مشکلات، در ستاد استهلال مرکز، دو کمیته با عنوان کمیته‌ی علمی و کمیته‌ی پشتیبانی و تشکیلات ایجاد شد. همچنین برای ارتباط نظام‌مند گروه‌های رصدی با ستاد استهلال مرکز، در تمام استان‌های کشور، ستادهای استانی شکل گرفت.
کمیته‌ی علمی وظیفه‌ی بررسی و اجرای طرح‌های پژوهشی در زمینه‌ی رؤیت هلال ماه، آموزش گروه‌های رصدی در سطح ملی و برنامه‌ریزی علمی برای رصد هلال‌های ماه را بر عهده دارد.
کمیته‌ی پشتیبانی و تشکیلات نیز وظیفه‌ی سازماندهی و ارتباط با ستادهای استانی، پشتیبانی فنی و مالی از فعالیت‌های کمیته علمی و ستادهای استانی و نیز ایجاد هماهنگی با سایر ارگان‌ها و سازمان‌ها (که در اجری برنامه‌ی رصد هلال مؤثر هستند) را عهده‌دار است.
قطعاً یکی از بهترین خاطرات سفرهای درون کشوری من به زمانی برمی‌گرده که هنوز ستاد استهلال دفتر رهبری تیم‌های متمرکز رو از تهران ارسال می‌کرد و این حادثه ناگوار برای دوستانمون پیش نیومده بود.
در تیم‌هایی که به شهرستانها می‌رفتیم معمولاً سعی می‌کردیم استان‌های غربی کشور و شمال غربی رو انتخاب کنیم که دشواری رویت هلال در آنها بیشتر و ارزش علمی رصد هم بیشتر بود.
دوستان عزیزی که در این برنامه‌ها همسفرشان بودم، کاظم کوکرم، علی ابراهیمی سراجی، احسان مهرجو، محمد فتحی، مسعود عتیقی، حمیدرضا پیرایش، حامد پورخرسندی، سید هادی طباطبایی و بسیاری از دوستان منجم شناخته شده‌ی دیگمون بودن که الان هر کدومشون مسئولیت‌های قابل توجهی رو در حوزه‌های پژوهشی یا ترویجی به دوش می‌کشند.
البته همه این سفرها بدون خطر و حاشیه هم نبود مثلاً یک بار نقطه صفر مرزی ایران و عراق و ترکیه را انتخاب کرده بودیم که به نام دالامپر معروف بود، در دوران جنگ چندین بار این سایت مخابراتی مورد اصابت موشک قرار گرفته بود و آن موقع هم زمان جنگ عراق و آمریکا بود، ناامنی و ناآرامی در منطقه بیشتر می‌شد، به همین خاطر برای حفظ امنیت ما شب گذشته یک تیم حفاظت فیزیکی اعزام شده بود که متاسفانه با خبر شدیم یکی از سرهنگ‌های سپاه در این ماموریت به درجه رفیع شهادت نائل شده.
خلاصه فکر نکنید این سفرها فقط خاطرات خوب داشته …
دیدگاه شما